Welke boeken moet je nou echt gelezen hebben als man? We krijgen vaak de vraag waar wij het nou eigenlijk allemaal vandaan hebben, en welke boeken je daarvoor moet lezen. Nou denk ik dat mannen al veel te veel in hun hoofd zitten. Laten we daarom iets afspreken: als je nou ook je ochtendmeditatie en je ademwerk doet, op je bokszak ramt en een massage neemt, dan heb je weer punten verdiend voor een volgend boek 😉 Maar serieus: leren doe je door inzichten om te zetten in actie en beweging. Bij uitstek iets voor mannen. Lees je scheel en breng het in praktijk. Wat voor man ben jij? In al onze programma’s zitten deze krachtige bronnen verwerkt.
1. De Kracht van Echte Mannen / David Deida. Als je Jeroen in onze Kukuru-podcast hebt gehoord, weet je dat hij een paar jaar aanhikte tegen dit verafgoodde boek. Die titel alleen al. Maar een week nadat hij het las, was hij onderdeel van Mannenkracht! Dus pas op: dit is geen leesvoer, dit is leesKRACHTVOER.
David Deida wijst de moderne man de weg naar een daadkrachtig, waarachtig en vrij leven. Hij stelt dat seksuele gelijkheid de grootste oorzaak is van het ontbreken van geluk in relaties. Seksuele gelijkheid heeft namelijk geleid tot seksuele neutraliteit, waardoor het vuur in de relatie dooft. Het is echter niet te laat, stelt Deida, om het vuur van de seksuele hartstocht opnieuw aan te wakkeren. Door onze vrouwelijke of mannelijke kern weer in ere te herstellen, kunnen we onze passie naar een hoger niveau te tillen. / Schrijver Deida is internationaal bekend om zijn transformerende werk op het gebied van persoonlijke groei en intieme relaties. Hij geeft over de hele wereld lezingen, seminars en consulten. Zijn boeken zijn in meer dan vijfentwintig talen vertaald, en hij schreef ook een vrouwelijke tegenhanger van ‘De kracht van echte mannen’. Dat boek heet ‘De kracht van echte vrouwen’.
2. From the Core / John Wineland. Met 20 jaar ervaring in het begeleiden van mannen op zak, laat John Wineland zien hoe je man kunt zijn in een veranderende wereld, terwijl je in contact blijft met je mannelijke kern. Om vervolgens je hele succes in vriendschap, werk en relaties opnieuw vorm te geven. Aanrader.
Voor mannen die de giftige idealen van verovering en onderdrukking – ooit het fundament van mannelijkheid – afwijzen, rijst de vraag: wat komt ervoor in de plaats? Hoe geven we vorm aan het nieuwe paradigma dat zich aandient?
“Echte mannelijkheid is een overdracht van liefde en vrijheid, niet van dominantie,” zegt John Wineland. “Ze nodigt ons uit om diep te voelen, gevoelloosheid los te laten en ons af te keren van het door ego gedreven dogma dat vrouwen, de planeet én mannen zelf schade heeft berokkend.”
In From the Core presenteert deze gerenommeerde leraar een visie op ontwaken in mannelijkheid, geworteld in bewuste aanwezigheid, radicale verantwoordelijkheid en werkelijk leiderschap. Mannen verlangen ernaar om in integriteit te leven, hun doel te kennen en goed lief te hebben – maar de meesten krijgen nooit te zien hoe dat eigenlijk moet.
Wineland reikt elf kernprincipes aan voor mannelijke ontwikkeling – waaronder manieren om je biologische kracht te versterken, je ego-illusies los te laten, een betrouwbare en helende aanwezigheid voor vrouwen te worden, en meer.
Met geleide oefeningen en een compromisloze zoektocht naar waarheid helpt hij mannen om vol in dit unieke historische moment te stappen. Waar zijn mentor David Deida de handschoen opnam in zijn klassieker The Way of the Superior Man, daar nodigt Wineland ons uit om in deze tijd van genderfluïditeit, seksuele politiek en veranderende intimiteit de zoektocht naar authentieke mannelijkheid te verdiepen – zodat ieder van ons kan opstaan, zich openen en op zijn eigen, unieke manier dienstbaar kan zijn.
3. King, Warrior, Magician, Lover / Moore & Gillette. De twee mannen met ouderwetse coltruien op de achterflap maakten een prachtig boek. We gingen de energie van de types helemaal door ons heen voelen stromen toen we het eenmaal beet hadden. We kunnen geen film meer kijken zonder de types aan te vinken.
Jungiaans analyticus Robert Moore en mytholoog Douglas Gillette bundelen hun krachten in dit boek, waarin ze proberen de code te kraken van de structuur van de volwassen mannelijke persoonlijkheid.
Ze onderzoeken vier volwassen archetypen:
– de Koning (de energie van scheppende ordening),
– de Krijger (de energie van daadkrachtig, niet-gewelddadig handelen),
– de Magiër (de energie van initiatie en transformatie),
– en de Minnaar (de energie die mannen verbindt met anderen en de wereld om hen heen).
De auteurs betogen dat het slagen of falen van een man in het leven afhangt van zijn toegang tot deze archetypische krachten.
4. De Terugkeer van de Koning / Ton van der Kroon. Onze eigen mannengoeroe, maar dan echt. Van der Kroon nam de lessen uit Amerika als eerste mee naar Nederland en zette het mannenwerk hier neer. Moedige stap in een land wat daar wel een zetje in kon gebruiken. Al weer uit 1996, maar nog altijd zeer relevant. Nieuwe editie voor man-zijn in de 21e eeuw.
In De terugkeer van de koning ontvouwt Ton van der Kroon, een van de voortrekkers van het mannenwerk in Nederland, zijn visie op de man aan de hand van een aantal initiatieverhalen. Thema’s als de afwezige vader, de verbinding tussen lust en liefde en de rol van mannen in de maatschappij worden belicht aan de hand van oude mythen zoals die van Parcival en Dionysus, maar ook moderne films als The Matrix, Lord of the Rings en De Leeuwenkoning. Het boek is een oproep aan de man om zijn werkelijke plek in te nemen en om niet vanuit zijn hoofd of vanuit zijn buik, maar vanuit zijn hart te gaan leven. Daarom geeft hij vorm aan een oud en universeel thema: de terugkeer van de koning.
In tijden van chaos en verandering is het niet zozeer de wetenschap of de techniek, noch de politiek of de kerk die ons kan redden, maar veeleer de creatieve kracht van mythen en verhalen. Verhalen die ons vertellen over onze diepste wensen en angsten, en die ons herinneren aan wie we in werkelijkheid zijn.
De terugkeer van de koning is gebaseerd op koningsverhalen uit de westerse mythologie en cultuur, die inzicht geven in het roerige proces waar we – individueel en collectief – op dit moment doorheen gaan. Het is een boek geschreven voor mannen, maar evengoed te lezen voor vrouwen die nieuwsgierig zijn naar de ziel van de man.
5. De Wildeman / Robert Bly. Oerboek van het mannenwerk. Het is in het Nederlands helaas al een tijd uit de roulatie; er zijn alleen dure tweedehands exemplaren te koop. Maar zeer de moeite waard. Misschien heeft de plaatselijke bibliotheek een exemplaar. Als je lekker Engels leest, dan is-ie ineens weer goed beschikbaar.
De moderne man zit gevangen in een identiteitscrisis. Het oude manbeeld is versleten en een nieuw staat er nog niet voor in de plaats. In de jaren ’80 hebben veel mannen hun ‘vrouwelijke’ kanten ontwikkeld, maar de ‘zachtman’ heelt weinig levenskracht en zijn drijfveren zijn te vaak angst en pijn. Ook de macho is geen alternatief .
Op zoek naar een beter beeld van de man ging Robert Bly, in de traditie van Blake, Keats en D.H. Lawrence, te rade bij oeroude verhalen en legenden. Hij roept zo beelden bij ons op van een actieve mannelijkheid; van mannen die een evenwicht hebben gevonden tussen de emotionele en de stoere, beschermende kant van hun persoonlijkheid.
Als symbool neemt Bly de wildeman uit het sprookje van de gebroeders Grimm. Deze oude ‘harige man’ fungeert als mentor en leert een jongen elke gebeurtenis te beschouwen als een stap in het groeiproces op weg naar mannelijke volwassenheid. In tegenstelling tot Freud geeft Bly niet de moeder de schuld van de problemen van haar zoon, maar legt hij de verantwoordelijkheid voor de initiatie van de jongen bij de oudere mannen in de samenleving. De Wildeman biedt tegelijkertijd een geheel nieuwe als een oeroude visie op volwassen mannelijkheid.
6. No More Mr. Nice Guy / Robert Glover noemt het verschijnsel waar hij over schrijft het Nice Guy Syndrome: mannen die te hard hun best doen om anderen te pleasen, terwijl ze hun eigen behoeften verwaarlozen – wat leidt tot frustratie en wrok.
Het is dan ook niet gek, stelt Dr. Glover, dat onvervulde Nice Guys hun frustratie soms afreageren op de mensen van wie ze houden. In dit boek laat hij zien hoe mannen kunnen stoppen met het zoeken naar goedkeuring en in plaats daarvan krijgen wat ze echt willen. Hij biedt inzichten en praktische tools om ervoor te zorgen dat hun behoeften vervuld worden, om hun emoties te uiten, te genieten van een bevredigend seksleven, hun mannelijkheid te omarmen, betekenisvolle relaties met andere mannen aan te gaan en hun creatieve potentieel te leven.
7. Under Saturn’s Shadow / James Hollis. Onbekende parel van Jungiaanse psychiater. Hij neemt je mee van 8 ‘geheimen’ waar mannen aan lijden naar 8 eenvoudige oplossingen waar we bij MK altijd mee werken. Gewoon, omdat ze zo vanzelfsprekend zijn als je ze kent. Ontdek de bron.
Saturn was de Romeinse god die zijn kinderen opat om te voorkomen dat zij zijn macht zouden overnemen. Mannen dragen tot op de dag van vandaag de psychologische en spirituele wonden van deze erfenis met zich mee. James Hollis biedt in dit boek een diepgaand perspectief op de geheimen die mannen in hun hart meedragen.
8. Mannen / Grayson Perry. Deze eigentijdse man viert de diversiteit van het man-zijn in levenden lijve. Duikt via zijn eigen leven en onderzoek de wereld in van wat wij ‘Het Script’ noemen en ontleedt de vraag: zijn mannen nou van nature zulk beroerd gezelschap, of heeft het te maken met de rol die we krijgen opgelegd? Hilarisch en raak.
Het is niet de sekse, maar eerder de rol die mannen krijgen opgelegd. Grayson Perry onderzoekt op een originele manier waar mannelijkheid om draait en hoe verandering daarin beter is voor de wereld.
Mannen. Er zijn er veel van. We kennen er allemaal wel een. Grayson Perry is er een. Maar wat maakt een man een man? Hoe werkt mannelijkheid? Er zit iets vreemd gênants aan. Je hoeft maar naar het nieuws te kijken, of in te loggen op Twitter, of gewoon je ogen open te doen, en je ziet een man die iets afschuwelijks doet. Agressieve mensen, verkrachters, criminelen, moordenaars, belastingontduikers, corrupte politici, planeetplunderaars en saaie tafelgenoten hebben vaak de neiging om… nou ja, mannen te zijn. Dat is nooit anders geweest. Maar misschien heeft dat niet zozeer te maken met hun sekse, als wel met de rol die ze krijgen opgelegd. Zou het kunnen dat ons idee van mannelijkheid dringend toe is aan vernieuwing?
Op een oorspronkelijke, zeer persoonlijke manier onderzoekt Grayson Perry in dit onweerstaanbare boek hoe zo’n update de wereld een stuk beter zou maken – niet in de laatste plaats voor mannen.
9. The Boy Crisis / Farrell & Gray. Wetenschappelijk sterk onderbouwd boek (al zijn het Amerikaanse gegevens, die tellen toch) over de gaten die er momenteel vallen in het opgroeien van jongens. Wat is hun rol? Hoe kunnen ze daarin ondersteund worden door vaders, leraren, mentors en andere autoriteitsfiguren? Hoe zorgen we ervoor dat ze niet naar extreme voorbeelden gaan luisteren?
Wat is de jongenscrisis? Het is een crisis in het onderwijs. Wereldwijd hebben jongens 50 procent minder kans dan meisjes om basisvaardigheden in lezen, wiskunde en wetenschap te beheersen. Het is een crisis in de mentale gezondheid. ADHD komt steeds vaker voor. En als jongens jongemannen worden, stijgt hun zelfdodingscijfer van gelijk aan dat van meisjes tot zes keer zo hoog als dat van jonge vrouwen.
Het is een crisis in het vaderschap. Jongens groeien op met minder betrokken vaders en hebben daardoor een grotere kans om uit te vallen op school, te gaan drinken, drugs te gebruiken, crimineel gedrag te vertonen en in de gevangenis te belanden.
Het is een crisis van zingeving. De oude rollen van jongens – krijger, leider of kostwinner – verdwijnen langzaam. Veel slimme jongens ervaren een leegte van betekenis: ze voelen zich vervreemd, teruggetrokken en raken verslaafd aan directe bevrediging.
Dus, wat is de Boy Crisis? Het is ook een blauwdruk – een allesomvattend plan – voor wat ouders, leraren en beleidsmakers kunnen doen om onze zonen te helpen uitgroeien tot gelukkigere, gezondere mannen, vaders en leiders die ons respect waard zijn.
10. Man o Man / Nathan Vos. Een aangrijpende aanleiding (zelfmoord van zijn lieve broer) bracht Nathan op onderzoek naar het hoe en waarom. Niet alleen voor zijn persoonlijke verwerking, maar voor mannen overal, die niet uitkomen met hun moeilijke gevoelens.
Je faalt niet. Je doet wat je kunt, en dat is goed genoeg. Dat is wat Nathan Vos, die in 2015 zijn lieve, verstandige en heel lang best gelukkige broer David verloor aan zelfdoding, aan mannen wil meegeven. Want, zegt hij, wij mannen moeten wat minder klooien, en meer een écht leven leiden. Vaak weten we niet waar we voor staan, hoe we het beste met onszelf en anderen moeten omgaan en wat we nou eigenlijk echt willen. Meestal spelen we rollen. En dat is onhandig, zonde, en soms dus gevaarlijk.
In Nederland brengen ruim twee keer zoveel mannen als vrouwen zichzelf om het leven. Maar vrouwen zijn twee keer zo vaak depressief. Hoewel het een niet per se met het ander te maken heeft, lijkt de correlatie helder: mannen zoeken geen hulp. Als ze al weten dat ze het nodig hebben. Nathan onderzoekt waar het misging bij David én bij elf lotgenoten, onder meer door met hun weduwes te praten. Hij komt daarbij tot nieuwe, wezenlijke vragen. Zoals: weet je zeker dat je vader van je hield? Wat of wie helpt jou als je het zwaar hebt? Welke rollen speel je? En: denk je dat je faalt? Aangrijpend, ingrijpend, liefdevol, moedig en supereerlijk. Een wake-upcall, voor mannen én vrouwen.
BONUSBOEK: Jagen, Verzamelen, Opvoeden. Wat we van oude culturen kunnen leren over het opvoeden van blije en behulpzame kinderen. Wat ik diep van binnen al voelde sinds de geboorte van mijn zoon, wordt ondersteund door de wijsheid van oude culturen. Hoezo al dat speelgoed? Hoezo indoor speelparadijzen? Waarom doe ik al die dingen waarin mijn zoon centraal staat, terwijl ik er eerlijk gezegd alleen maar heel gaar van wordt? Dit boek helpt om jezelf niet om je kind te vouwen, maar je kind mee te nemen in jouw wereld – en het werkt als een dolle. Wil je je vaderschap vergroten? Lees dan dit boek.
Ben je vader? Wil je meer leren over opvoeding?
Check dan ‘5 Boeken die je gelezen moet hebben als vader‘.
